Değerli kardeşimiz,

Bu hadis-i şerif, ister ilk defa yatacağımız isterse her gün yattığımız yatağa girmeden önce onun içini, sağını sorulunu, altını üstünü kontrol etmekle ve temizlemekle ilgili bir tavsiyedir. Elbette bu durum ortama, çevreye, şartlara göre değişir. Ancak esas olan kişinin oturacağı, kalacağı, yatacağı yeri kontrol etmesi ve dua etmesidir.

Nitekim Hz. Peygamber (asm) Efendimiz bir hadislerinde, “Sizden biri yatacağı zaman elbisesinin alt kenarından tutsun ve ardından onun yardımıyla (yatağını) temizlesin ve sonra da Allah’ın adını zikretsin” (Buhari, Tevhid 13) demiştir.

Soruda geçen rivayetin tamamı şöyledir:

Biriniz yatağından kalkıp tekrar oraya döndüğünde elbisesinin eteğiyle yatağın içerisini üç kere çırpıp temizlesin çünkü kendisinden sonra o yerini kimin işgal ettiğini bilemez.

Yattığı zamanda şöyle desin:

بِاسْمِكَ رَبِّ وَضَعْتُ جَنْبِي وَبِكَ أَرْفَعُهُ، إِنْ أَمْسَكْتَ نَفْسِي فَارْحَمْهَا، وَإِنْ أَرْسَلْتَهَا فَاحْفَظْهَا بِمَا تَحْفَظُ بِهِ عِبَادَكَ الصَّالِحِينَ

Ey Rabbim senin adınla yatağa yanımı koydum ve senin vereceğin güç kuvvet ve izinle o yataktan yanımı kaldıracağım. Eğer ruhumu tutarsan ona rahmet et. Şayet ruhumu alıp götüreceksen Salih kullarını muhafaza ettiğin yerde ruhunu muhafaza et.

Uyandığında da şöyle desin:

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي عَافَانِي فِي جَسَدِي وَرَدَّ عَلَىَّ رُوحِي وَأَذِنَ لِي بِذِكْرِهِ

Vücuduma sıhhat ve afiyet veren Allah’a hamdolsun. Ruhumu bana geri çeviren ibadet ve kulluk yapmama izin veren Allah’a hamdolsun.” (Buhari, Deavat: 27; Müslim, Zikir, 64; Tirmizi, Deavât, 20)

Peygamberimiz, uyku esnasında gelebilecek olan manevî zararlar kadar maddî zararlara karşı da dikkatli olunmasını istemiştir. Meselâ, korkuluğu olmayan damda uyunmasını yasaklamıştır. Uyumadan önce evlerdeki ateşin ve lambaların söndürülmesi emri de herhangi bir kazayı önlemeye yönelik Peygamber (sas) tedbirlerindendir. (Buhârî, İstizan 49)

İşte Peygamberimizin bu tavsiye ve tedbirlerinden biri de kalınacak ve uyunacak yerin ve yatağın kontrol edilmesi, varsa tozlarının alınması ve yabancı maddelerin atılması, arakasından dua edilmesidir.

Hadis-i şerifte geçen “elbisesinin eteğiyle yatağın içerisini üç kere çırpıp temizlesin çünkü kendisinden sonra o yerini kimin işgal ettiğini bilemez.” İfadesinin hikmeti, yatağın içinde haşere, yılan, akrep gibi zararlı hayvanların bulunması ihtimalinden dolayıdır. Döşeği gömleğinin kenarıyla tutması ve temizlemesi ise bu gibi hayvanlar sokmasın diyedir.

Böylece hem maddi hem de manevi tedbirleri aldıktan sonra yatağa girmiş oluruz.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet