Değerli kardeşimiz,

Sözlükte “mihnet, şiddet, şer, sevilmeyen” anlamlarına gelen “mekruh”, dini bir kavram olarak, Şari’ tarafından kesin ve bağlayıcı olmayan bir tarzda, yapılmaması istenen fiil demektir.

Bu tanım fakihlerin çoğunluğuna göredir. Hanefiler ise mekruhu, tahrimen mekruh ve tenzihen mekruh olmak üzere ikiye ayırırlar. Tahrimen mekruh,zanni bir delil ile kesin olarak yapılmaması istenen şeydir. Bu yasak aslında, haram gibi yapılmaması kesin ve bağlayıcı olarak istenmiştir. Ancak, bu talep haber-i vahit gibi sübut bakımından kesin olmayan bir delile dayandığından veya delaletindeki bir kapalılıktan dolayı haramlığı kesin olarak sabit olmamıştır.

Bu sebeple Hanefilerin açıklamış oldukları bu mekruh türüne “ameli haram” da denilmiştir. Yani bu davranışların yapılması haram hükmündedir. Bunları işlemek, haram bir fiili işlemek gibi cezayı ve kınanmayı gerektirir; bunlardan uzak durmak ise övülmeyi ve sevabı müstelzimdir. Ancak inanç yönünden farklılık vardır; haram olmadığını söyleyen kimse kafir olmaz. 

Tenzihen Mekruh ise, Şari’in bağlayıcı ve kesin olmayan bir tarzda yapılmamasını istediği fiildir. Başka bir ifadeyle, yapılmaması yapılmasından daha iyi olan davranıştır. Bu tür fiilleri işlemek ceza ve kınamayı gerektirmez. Ancak bunlardan kaçınmak, övülmeyi ve sevabı gerektirir. Dini salabeti olan, faziletli kişiler bundan kaçınırlar. Cemaate giden kimsenin soğan sarımsak yemesi, ikindi namazından sonra, kerahat vaktine kadar nafile namaz kılmak bu tür mekruhtur. (Dini Kavramlar Sözlüğü “Mekruh”)

Tuvalet ve banyolar ihtyaç giderme yerleri olup, buralarda Allah kelamının okunması, taşınması caiz değildir. Kur’an’a saygısızlıktır.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet