Değerli kardeşimiz,

– Ruh mahiyeti bilinmez bir mahluktur. Ruhu bizzat yaratan Allah, onun insan bilgisinin kapsamı dışında olduğunu vurgulamıştır:

“Bir de sana ‘ruh’ hakkında soru sorarlar. De ki: ‘Rûh Rabbimin emrindedir, O’nun bileceği işlerdendir. Size sadece az bir ilim verilmiştir.'” (İsra, 17/85)

– Ruh şöyle tarif edilebilir:

Ruh, hayat sahibi, şuur sahibi, nûrânî, fiziksel/maddi olmayan bir vücuda sahip, birçok özelliği, fonksiyonu olan, gerçek bir varlığa sahip, ebedi yaşamaya uygun bir kanun-u emrîdir/emir aleminden gelmiş Allah’ın bir kanunudur. Diğer bir ifadeyle:

“Ruh zîhayat, zîşuur, nuranî, vücud-u haricî giydirilmiş, câmi’, hakikatdar, külliyet kesbetmeğe müstaid bir kanun-u emrîdir.”(bk. Sözler, Yirmi Dokuzuncu Söz, İkinci Maksad).

– Bu açıklamalardan anlaşıldığı gibi, Ruh madde olmadığı için bir mekanda da değildir. Beden içinde yer alması onun bir yerde olduğunu, bir mekân edindiğini göstermez. Beden bir mekân olmakla beraber, ruh bedenin herhangi maddi bir organında olmadığı bilinmektedir.

Bunun anlamı şudur: Ruh beden gibi bir mekândadır. Fakat maddenin özelliği olan “tehayyüz”e sahip değil, bir maddeye dayanmamaktadır.

Ruh mahluktur ve kâinatın içindedir. Bu açıdan bir mekândadır. Bedenin içinde olması bakımından da bir mekândadır. Bu açıdan bakıldığı zaman ruh mekândan münezzeh değildir.

Bununla beraber, madde olmadığı için maddiler gibi bir mekâna dayanması söz konusu değildir. Nitekim, ruh bedene girmeden de vardır. Halbuki maddi olanların mekânsız varlıkları bile düşünülemez…

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet