Değerli kardeşimiz,

“Tebdîl-i mekânda ferahlık vardır.” sözü, bir atasözüdür.

Hadis kaynaklarında, “Sürekli sabit bir yerde kalmayın, hicret edin.” anlamında bir bilgiye rastlayamadık.

Kelime olarak, “Terketmek, ayrılmak, ilgisini kesmek” anlamına gelen hecr (hicrân) masdarından isim olan hicret “kişinin herhangi bir şeyden bedenen, lisânen veya kalben ayrılıp uzaklaşması” demektir. Ancak kelime daha çok “bir yerin terkedilerek başka bir yere göç edilmesi” anlamında kullanılır.

Terim olarak genelde gayri müslim ülkeden (dârülharp) İslâm ülkesine göç etmeyi, özelde ise Hz. Peygamber (asm)’in ve Mekkeli Müslümanların Medine’ye göçünü ifade eder.

Medine’ye göç eden Müslümanlara muhâcir, Resûl-i Ekrem’e ve muhâcirlere yardım eden Medineli Müslümanlara da ensâr unvanı verilmiştir. Bir hadiste,

“Muhacir Allah’ın yasakladığı kötülük ve günahları terkeden kimsedir.”(Buhârî, Îmân, 4)

denilmekte , başka bir hadiste de hicretin “kötü şeyleri terketmek” anlamına geldiği belirtilmektedir. (Müsned, IV, 114)

Hicretin ahlâk ve zühd ile ilgisine işaret eden âyet ve hadisleri dikkate alan bazı alimler, bu kavramı;

– “Haramları terkedip kötülüklerden uzaklaşmak”,

– “Nefsi terbiye etmek maksadıyla yolculuğa çıkmak”

– “Kalben ve zihnen halkı terketmek” anlamında kullanmıştır. (bk. Reşîdüddîn-i Meybüdî, Keşfü’l-esrâr, Tahran 1344 hş., I, 58)

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet