Değerli kardeşimiz,

İbnu Abbâs (radıyallâhu anhümâ) anlatıyor: “Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki:

“Haberiniz olsun, ben rükû ve secde hâlinde Kur’ân okumaktan men edildim. Öyleyse rükûda Rabb Teâlâ’yı tâzim edin, secdede ise dua etmeye gayret edin, (zîra secdede iken yaptığınız dua) icâbet edilmeye lâyıktır.” [Müslim, Salât 207 (479); Ebû Dâvud, Salât 152, (876); Nesâî, İftitâh 98, (2, 189).]

1. Bir kısım rivâyetler rükû ve secde hâlinde Kur’ân okunmayacağını belirtirler. Şârihler bunun sebebini şöyle açıklarlar:

“Rükû ve sücud halleri, kulun Rabbi karşısındaki tevâzuunu ifâde etmektedir. Bu sebeple o haller zikre tahsis edilmişlerdir. Dolayısıyla, aynı halde Kelâmullah ile mahlûkun sözleri eşit tutularak beraber zikredilmeleri mekruhtur.”

2. Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm): “…Ben rükû ve secde hâlinde Kur’ân okumaktan men edildim.” demekle, sâdece kendisine âit bir yasağı değil, ümmetinin de tâbi olması gereken bir yasağı ifâde ediyor. Zîra ümmeti, -nadir hasâis dışında- her hareketinde Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm)’a uymakta mükelleftir. Üstelik, Resûlullah (aleyhissalâtu vesselâm), ashâbına rükû halinde Allah’ı tâzim, secde halinde de dua etmeleri için emirde bulunmuştur. Böyle bir emir de, sözünü ettiğimiz yasağın Hz. Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’in şahsına ait olmayıp, bütün ümmete şâmil olduğunu gösterir. Hülâsa rükû ve secde hâlinde Kur’ân okumak yasaklanmıştır. Rükûda tesbih, secdede ise tesbih ve dua yapılır.

3. Hanefîlere göre, namazın bir rüknünde, namaz fiilleri cinsinden bir ilâvede bulunulsa secde-i sehiv gerekir, zîra vâcibin veya farzın te’hiri mevzubahistir. Şâfiîlere göre, rükû ve secdelerde Fâtiha’dan başka bir sûre veya âyet okumak mekruhtur. Fakat namaz bozulmaz.

4. Fatiha okumaya gelince, bu hususta Şâfiîlerden iki farklı görüş rivâyet edilir: Birine göre Fâtiha ile başka sûre arasında fark yoktur. Dolayısı ile Fatiha’nın okunması da mekruhtur, ancak namazın sıhhatini bozmaz. İkinci görüşe göre Fatiha’yı, rükû ve secdede kasden okumak haramdır, namazı bozar. Sehven okumak mekruh değildir. Ancak, gerek sehven olsun ve gerekse kasden olsun, Fatiha’nın okunması Şâfiî Hazretlerine göre secde-i sehiv gerektirir. (bk. Kütub-u Sitte Şerhi, Prof.Dr. İbrahim Canan, Cilt 16-17)

5. Rükuda, secdede ve tahiyyat için olan oturmada Kur’an okumak mekruh olmakla berbaer, namazların sonunda okunan Kur’an lafızları ile kıraet değil, dua kast olunduğu için, bunda bir sakınca yoktur. (Nimetü’l-İslam, s. 185)

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet