Değerli kardeşimiz,

“Kur’an yedi harf üzere indirilmiştir.” hadisi (Buhari, Fezailü’l-Kuran, 5; Müslim, Müsafirîn, 270), alimlerin genel kanaatine göre lehçeleri ifade etmektedir.

Yedi harf rivayetinin mantığı ve ruhsatı da insanların Kureyş lehçesine göre seslendiremedikleri kelimeleri, kendi lehçelerine göre seslendirme iznidir. Bu seslendirme de tamamen sözeldir, yazıyla alakası yoktur.

Ancak daha sonra bir takım sorunlar ortaya çıkınca Hz. Osman Kur’an’ın Hz. Peygamber (asm)’in lehçesi olan Kureyş lehçesine göre indiğini, yani asıl olanın Kureyş lehçesi olduğunu belirterek, yazıda belirtilmesi zorunlu olan kelimelerin Kureyş lehçesine göre yazılmalarını emretmiştir. Yine Kur’an eğitim öğretiminde de Kureyş lehçesinin esas alınması gereği üzerine durulmuştur.

Bununla beraber, Kur’an’ın sadece Kureyş değil, diğer lehçelere göre okunuşu da sonraki nesillere tevarüs etmiş ve bu okunuşlardan imamlar tercihlerde bulunmuşlardır.

Böylece kim daha rahat telaffuz ettiği okuyuş varsa, onu tercih etmiş ve okumuştur.

İmam Asım’ın Hafs rivayetinin çokça tercih edilmesi de onun daha sade bir seslendirme biçimine sahip olmasıdır.

Netice itibariyle Kur’an’da Kureyş’in dışında yazılmış bir lehçe yoktur. 

Kur’an’da Kureyş’in dışında lehçelerin olduğu iddiasına ise dilciler, o kelimelerin de Kureyşleşmiş kelimeler olduğu ve dolayısıyla onların Kureyşe ait olduğu şeklinde cevap verirler. 

Ama okunuş itibariyle bugün Kureyş’in dışında var olan lehçelere göre seslendirdiğimiz kelimeler vardır. Bunların itikat ile bir alakası yoktur. Yani inkar veya tasdik konusu değildir. İnkarı küfrü gerektirmez, ama var olan bir olguyu inkar etmek de abesle iştigaldir…

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet