Değerli kardeşimiz,

Bunun en güzel cevabını Hz. Ömer Efendimiz vermiştir.

Hz. Ömer Şam’a gitmek üzere derken yola çıkar. Konakladığı bir yerde, Şam’da salgın hastalık çıktını haber alır. Nihayet oraya girmekten vazgeçen Hz. Ömer geriye dönmek üzere bineğine binince, kendisine, “Ey müminlerin emiri, Allah’ın kaderinden mi kaçıyorsun?” diye sorulunca şu cevabı verir:

“Evet, Allah’ın kaderinden yine Allah’ın kaderine kaçıyoruz. Ne dersin, senin develerin olsa da iki tarafı olan bir vadiye inseler, bir taraf verimli diğer taraf çorak olsa, verimli yerde otlatsan Allah’ın kaderiyle otlatmış; çorak yerde otlatsan yine Allah’ın kaderiyle otlatmış olmaz mıydın?”(Buhari, Tıb, 30; Müslim, Selam 98)

Demek ki, salgın hastalıklardan sakınmak için tedbir almak da kaderdir.

Halife Ömer’in “Allah’ın kaderinden mi kaçıyorsun?” sözüne verdiği cevap ise son derece açık bir kıyas olup, geri dönmenin kaderi değiştirmek anlamına gelmediğini, fakat ihtiyatla hareket etmenin Allah’ın emri olduğunu ortaya koyar. Çünkü bir insan zarar veren, helak eden her şeyden kaçınmak zorundadır.

Buna rağmen her şey Allah’ın kaza ve kaderi ile olur. Fakat insan tedbir almazsa Allah katında sorumlu olur. Dönmek veya dönmemek de Allah’ın kaderine dahildir.

Binaenaleyh bir insanın bütün hareketleri kader çerçevesinde cereyan eder; fakat bu, tedbirden yüz çevirmek ve ihtiyatı elden bırakmak anlamına gelmez. 

Nitekim, Hz. Peygamber aleyhissalatü vesselam Efendimiz şöyle buyurmuştur: 

“Bir yerde bulaşıcı hastalık ortaya çıktığını duyduğunuz zaman oraya girmeyiniz. Bulunduğunuz yerde bulaşıcı bir hastalık ortaya çıkarsa, oradan da çıkmayınız.” (Buhârî, Tıb 30; Müslim, Selâm 100)

Demek ki:

– Bulaşıcı hastalık olan bir yere girmemek, böyle bir hastalığın ortaya çıktığı yerden de hastalıktan kaçarak çıkmamak gerekir. Bu dinimizin koruyucu hekimlik konusundaki önemli kurallarından biridir. Günümüz tıbbında buna karantina denilmektedir. 

– Ülkeyi ve orada yaşayan insanları ilgilendiren olaylar konusunda, ilim ehli ve sorumluluk hissi taşıyan insanlarla istişarelerde bulunmak müstehaptır. Alınan kararlara uymak gerkir.

– Kıyas yapmak ve neticede onunla amel etmek caizdir. 

– Fertlerin ve toplumun helakine sebep olacak şeylerden kaçınmak ve bu yönde gerekli tedbirleri almak, yöneticilerin görevlerinden biridir.

– Salgın hastalık gibi toplum sağlığını etkileyen durumlarda, uzman heyetin ve yetkililerin aldıkları kararlara uymak dinimizin gereğidir.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet