Değerli kardeşimiz,

İslam’da bir cana kıymak büyük günahlardan olup haramdır. (Bakara, 2/178; Nisa, 4/93) Bu hususta öldürülenin cinsiyeti değil insan olması esastır.

Nitekim ayette, kadın erkek, küçük büyük, devlet başkanı avam, inanan inanmayan farkı olmadan, haksız yere öldürülen bir canın, bütün insanlığı öldürmekle eşdeğer olduğu ifade edilmiş ve bir kişinin hakkı bütün insanların hakkına denk tutulmuştur:

“Kim bir cana kıymaya veya yeryüzünde bozgunculuk çıkarmaya karşılık olmaksızın bir insanı öldürürse adeta bütün insanları öldürmüş gibi olur; kim de bir insanı yaşatırsa o bütün insanları yaşatmış gibi olur.”(Maide, 5/32)

Hadislerde de konu bu çizgide ele alınmış, insan hayatının dokunulmazlığını, haksızlıkla bir cana kıymanın dünyevî ve uhrevi ağır sorumluluğunu belirleyen çeşitli açıklamalara yer verilmiştir. 

Bunun için İslâmî öğretide, insan hayatının korunması dinlerin gönderilmesindeki temel amaçlardan biri olarak kabul edilmiş, cana kıyma fiili, dünyevî açıdan mutlaka cezalandırılması ve doğurduğu olumsuz sonuçların mümkün olduğu ölçüde telafi edilmesi gereken ağır bir suç ve hak ihlali, uhrevî açıdan da büyük günahlardan biri, hatta ilgili hadislerde de açıklandığı gibi şirkten sonra günahların en büyüğü olarak görülmüştür. (Buhari, Vesaya, 23; Hudud, 44; Müslim, İman, 141-145)

Ana rahminden itibaren yaşama hakkı dokunulmazlık kazanan insanoğluna karşı işlenebilen en ağır cürümlerden biri, şüphesiz ki onun hayatına haksız yere son vermedir. İslâmî terminolojide bu dokunulmazlık hayatı veren ve alanın Allah olduğu, ruhun bedende emanet olup kişinin kendi hayatına dahi son verme hakkının bulunmadığı, Allah’ın verdiği canın yine O’nun tarafından alınacağı fikriyle ifade edilir.

Bunun için de insanın hayat hakkına ve beden bütünlüğüne karşı işlenen cürümler, özü itibariyle Allah’ın yaptığı binayı yıkma sayılıp büyük bir günah olarak görülmüşse de hukukî düzenleme açısından suçu işleyenin kastına ve gerçekleşen hak ihlâlinin derecesine göre dünyevî cezasında belli bir gruplandırmaya gidilerek suç-ceza dengesi kurulmuştur.

Şu halde, cinayet cinayettir; cinsiyet değiştirmez; erkek, kadın, çocuk, büyük kimin başına gelirse gelsin, Allah’ın hükmüne göre, haksız yere ve bilerek cana kıymanın dünyevi cezası kısas, uhrevi cezası da cehennemde ebedî kalıştır. (Bakara 2/178; en-Nisâ 4/93; Maide 5/45)

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet