Değerli kardeşimiz,

Evet, bu anlamda rivayetler var.

Bilindiği gibi Hz. Peygamber (asm) Efendimizin vefatından sonra Hz. Fatıma, halife Hz. Ebû

Bekir’den, babasından kalan Fedek arazisinin miras olarak kendisine verilme sini talep etmiştir. Ancak Hz. Ebu Bekir, “Biz miras bırakmayız. Bizim bıraktıklarımız sadakadır” hadisine dayanarak onun bu talebini geri çevirmiştir. (1)

Bazı rivayetlerde Hz. Fatıma’nın Fedek meselesi sebebiyle Hz. Ebû Bekir’e darıldığı ve hayatının sonuna kadar onunla konuşmadığı (2) o öldüğünde de kocası Ali’nin, Ebu Bekir’e bildirmeden geceleyin onun cenaze namazını kıldığı ve onu defnettiği (3) nakledilir.

Ancak bu rivayetlerin doğruluğu kesin değildir. Zira bu husustaki rivayetler çelişkilidir. (4)

Nitekim Hz. Fatıma’nın, Hz. Ebu Bekir’le ölünceye kadar hiç konuşmadığına dair rivayetler olduğu gibi, onun Hz. Ebu Bekir’le vefatına kadar sadece Fedek konusunda konuşmadığına dair rivayetler de vardır. (5)

Yine Fedek konusunda bir kısım Sünnî ve Şii kaynaklarda Hz. Fâtıma’nın, talebini geri çeviren Ebû Bekir’e, “Sen, Resulullah’tan duyduklarını daha iyi bilirsin” diyerek bu talebinden vazgeçtiği ve Ebû Bekir’in kararına rıza gösterdiği de nakledilmiştir. (6)

Yine bazı Sünnî rivayetlere göre Fâtıma’nın cenaze namazını bizzat Ebu Bekir kıldırmıştır. (7)

Kaldı ki Hz. Ebu Bekir’den sonraki halifelerin Fedek arazisi hakkında aynı uygulamayı sürdürdükleri hususunda Sünnîler ve Şiiler arasında görüş ayrılığı yoktur. Hz. Ali de halife olduğunda bu toprakların statüsünü aynen korumuş ve önceki halifelerin tatbikatını aynen devam ettirmiştir. (8)

Hatta Hz. Ali, Fedek’in iadesini isteyenlere şunu söylemiştir:

“Şüphesiz ki ben, Ebû Bekir’in yasakladığı ve Ömer’in devam ettirdiği bir şeyi iade etme hususunda Allah’tan hayâ ederim.” (9)

Buna rağmen Fedek hadisesi, Şii Müslümanlarca farklı değerlendirilmiş ve sürekli tartışma konusu yapılmıştır. Onlar, Hz. Fatıma’yı mirastan mahrum bıraktığı gerekçesiyle Hz. Ebu Bekir’i şiddetle tenkit etmişlerdir. (10)

Buna mukabil Hz. Hüseyin’in soyundan gelen Zeyd b. Ali ile ağabeyi Ebu Cafer Muhammed Bakır’ın Hz. Ebû Bekir hakkındaki sözleri, Ehl-i Beyt’in, Hz. Ebu Bekir hakkında Şiilerle aynı kanaatte olmadıklarını göstermektedir.

Nitekim Zeyd b. Ali’ye Hz. Ebû Bekir’in Fedek konusundaki hükmü ile ilgili görüşü sorulduğunda o, “Allah’a yemin olsun ki bu iş bana havale edilseydi (eğer ben Ebû Bekir’in yerinde olsaydım) kesinlikle Ebû Bekir’in Fedek hakkında verdiği hükmün aynısını verirdim” (11) diyerek Hz. Ebû Bekir’in isabetli karar verdiğini vurgulamıştır.

Yine Hz. Ebû Bekir’in ve Hz. Ömer’in, haklarına tecavüz edip etmediği Zeyd b. Ali’nin kardeşi Muhammed Bakır’a sorulduğunda o, “Hayır, âlemlere uyarıcı olsun diye Kur’an’ı kuluna indirene yemin olsun ki, onlar bizim hakkımıza zerre kadar zulmetmemişlerdir…” (12) şeklinde karşılık vermiştir.

Görülüyor ki Ehl-i Beyt mensupları Hz. Ebu Bekir’in Fedek konusunda isabetli karar verdiğini ve kendilerine herhangi bir haksızlık yapılmadığını yeminle ifade etmektedirler.

Kaynak:
1) Buhârî, Meğazî, 38; Müslim, Cihâd, 52 (1759); Ebû Dâvûd, Harâc, 19 (2968, 2969); Beyhakî, Ebû Bekr Ahmed b. Hüseyn, es-Sünenü’l-Kübrâ, Dâiretu Maârif, Beyrut, tsz., VI, 300.
2) Buhârî, Meğazî, 38; Müslim, Cihâd, 52 (1759) İbn Ebi’l-Hadîd, Adülhamîd b. Hibetullah, Şerh-ü Nehci’l-Belağa, Dârü’l-Ma’rife, Beyrut, tsz., IV, 92–94; Askeri, Murtaza, Ehl-i Beyt ve Ehl-i Sünnet Ekolleri, çev. Cafer Bendiderya İsmail Bendiderya, Kevser Yayınları, İstanbul, 2006, II, 228–9; Sübhani, Cafer, Hz. Ali’ye Neler Yaptılar!, çev. Zeynep Çatar, Evrensel Yayıncılık, İstanbul, 1995, V, 220.
3) Buhârî, Meğazî, 38; Müslim, Cihâd, 52 (1759); İbn Ebi’l-Hadîd, a.g.e., IV, 81; Askeri, a.g.e., II, 173, 175; Sübhani, a.g.e., V, 220.
4)  Bu konuda daha geniş bilgi ve değerlendirmeler için bkz. Altun, “Hz. Ebu Bekir ile Hz. Fatıma Arasında Yaşanan Fedek Meselesine Sünni ve Şii Yaklaşımların Analizi”, İslam Araştırmaları Dergisi, 2012, sayı: 27, s. 20 vd.
5) Abdurrezzâk es-San’âni, el-Mussannef, thk. Habibürrahman el-A’zamî, Beyrut, 1972, V, 472; Buhârî, Meğazî, 38.
6) Beyhakî, VI, 303; İbn Ebi’l-Hadîd, a.g.e., IV, 81; Dehlevî, Abdülazîz b. Ahmed b. Abdirrahîm, Muhtasar et-Tuhfetü’l-İsnâ Aşeriyye, Arp. çev: Muhammed b. Muhyiddîn b. Ömer el-Eslemî, thk. Muhibbuddîn el-Hatîb, byy., tsz. s. 272; Beyhaki’de ve İbn Ebu’l-Hadîd’de yer alan başka bir rivayette Hz. Fâtıma Hz. Ebû Bekir’e: “Sen ve Resûlullah (a.s.) daha iyi bilirsiniz dedi ve bu talebinden vazgeçti (döndü)” şeklinde kayıtlıdır. Beyhakî, a.g.e., VI, 303; İbn Ebi’l-Hadîd, a.g.e., IV, 87.
7)  İbn Sad, Tabakat, X, 29; İbn Kesîr, Ebü’l-Fidâ’ İsmâil b. Ömer, el-Bidâye ve’n-Nihâye Mektebetü’l-Maârif, Beyrut, 1977, VI, 333.
8) İbn Ebi’l-Hadîd, a.g.e., IV, 80; Nevevî, Yahyâ b. Şeref,Şerhu Sahîh-i Müslim, byy, 1981-3,XII, 73.
9) İbn Ebi’l-Hadîd, a.g.e., IV, 94.
10) Daha geniş bilgi ve değerlendirmeler için bkz. Altun, a.g.m.,s. 7 vd.
11) Beyhakî, a.g.e.,VI, 302; İbn Ebi’-Hadid, a.g.e., IV, 82; Heytemî, Zevaid, s. 51.
12) İbn Ebi’-Hadid, a.g.e., IV, 82; Heytemî, a.g.e., s. 52; bk. İhsan İlâhî Zahîr, eş-Şîa ve Ehlü’l-Beyt, Lahor, 1999; İsmail Altun, Ehl-i beyt’te Hz. Ebû bekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman Sevgisi, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 39, Erzurum 2013, s. 270-273.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet