Değerli kardeşimiz,

– Muhyiddin-i Arabi, harflerin ümmetlerden bir ümmet olduğu, muhatap ve mükellef bulunduğu, kendilerinden peygamberlerinin olduğu ve onların kendilerine mahsus isimlerinin olduğunu belirtmiş ve “bu bilgileri ancak bizim tarikatımız/yolumuzla keşif sahibi olanların bileceğini” açıkça ifade etmiştir. (bk. İbn Arabi, Futuhat, 1/58)

Fakat biz –maalesef– bu konuyu yorumlayacak durumda değiliz.

Ancak şunu diyebiliriz ki, İbn Arabi’nin bu sözleri, harflerin birer insan gibi varlıklar olduğunu anlamak doğru değildir. Zira, harflerin insan veya insana benzeyen canlı, şuurlu, ruhlu bir varlık olmadığını, herkesten daha çok İbn Arabi bilir.

Kanaatimizce, onun bu ifadeleri, Allah’ın kelam sıfatının birer tezahürü olan manaları ifade eden lafızların temel yapısı olan harflerin, bu mana incilerine birer pırlanta, birer mücevherat kutusu gibi olduğunu belirtmiştir.

Bu manaların başında vahiyler geliyor. Vahiylerdeki hakikatler canlı ve şuurlu olduğu gibi, bu hakikatlerin kalıbı olan kelimeler ve harfler de –dolaylı olarak- canlı, şuurlu, disiplinli, bir ümmet gibi ilahi emirleri tebellüğ ederler, manen anlarlar ve anladıklarını da muhataplarına tebliğ ile aktarırlar.

Her bir mana-yı risalet bir peygamber gibi girdikleri ifadelerin kalıbındaki harfleri doğruyu ifade etmeleri için âdeta tebliğde bulunuyorlar.

Bu pencereden baktığımızda konuyu biraz da olsa kavrama imkânımız olacağını düşünüyoruz.

En iyisini elbette Allah bilir…

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet