Değerli kardeşimiz,

Gusül abdesti almayı gerektiren bir durum yoksa, gusletmek farz olmaz.

Ayrıca gusül alınması sünnet olan durumlar vardır. Bu durumda gusül almanın sevabı varsa da gusletmemek günah olmaz.

Buna göre, bir Müslüman, hafta içinde gusül gerektirecek bir durum olmamışsa, gusletmediği takdirde günahkar olmaz.

Bununla beraber, insan sadece gusül için değil, temizlik, kokudan arınmak gibi nedenlerle de yıkanır. Böylece hem kendisini hem de çevresini rahatsız eden durumlardan korumak için de yıkanır ve yıkanması gerekebilir. Konuya bu açıdan da bakılması ve ona göre hareket edilmesi hem nefsinin kendi üzerindeki hakkı hem de kul ve toplum hakkı açısından önemlidir.

Gusül gerekmese bile, bir Müslüman herhangi bir nedenle yıkanırsa, bu arada ağız ve buruna su vererek gusül abdesti de almış olur.

Özetle, İslamî öğretide, guslün sadece belli hallerde gereken dinî bir mecburiyet olarak değil kişinin toplum içine karışıp diğer insanlarla bir arada bulunacağı, maddî temizlenmeye ve manevî-ruhî hazırlığa ihtiyaç duyacağı birçok durumda alınması gereken bir tedbir, ahlakî-insanî bir ödev ve fazilet olarak sunulması ve İslam toplumlarında bu yönde bir geleneğin hâkim olması bu anlayışın sonucudur.

İslam dininde,

“Eğer cünüpseniz iyice temizlenin.”(Mâide 5/6);

“Temizleninceye kadar onlara -hayızlı kadınlara- yaklaşmayın.” (Bakara 2/222)

mealindeki ayetlerin kısmen kapalı ifadesi Hz. Peygamber Efendimiz (asm)’in sözleri ve uygulamaları ile açıklığa kavuşturulmuştur. (İlgili bazı hadisler için bk. Buhârî, Gusül, 28; Müslim, Ḥayız, 87, 88; İbn Mace, Ṭahâret, 111; Ebû Dâvûd, Ṭahâret, 84)

Buna göre, cünüplük halinde veya hayız ve nifas sonrasında gusletme akıl baliğ olan her mükellefe farz kılınmıştır.

Bazı Malikîler hariç, fakihlerin çoğunluğuna göre ölünün yıkanması farzdır.

Yeni Müslüman olan bir kimsenin sırf bu sebeple gusletmesi Malikî ve Hanbelîlere göre vacip, Hanefî ve Şafiîlere göre ise müstehaptır.

Bu sayılanlar dışında sünnet veya müstehap olan gusül çeşitleri de vardır. Mesela:

– Cuma ve bayram namazları öncesinde, ihrama girerken ve Arafat’ta vakfe için yıkanmak sünnettir.

– Ergenlik yaşına ulaşan, kan aldıran, cenaze yıkayan, baygınlıktan ayılan, Berat ve Kadir gecelerini ihya etmek isteyen kimselerle Mekke ve Medine’ye gireceklerin, Müzdelife’de vakfe, ayrıca ziyaret tavafı veya herhangi bir tavaf yapacakların, ay ve güneş tutulması (husûf ve küsûf) namazlarını kılacakların gusletmeleri ise müstehaptır.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet