Değerli kardeşimiz,

Bir kimsenin hac ibadetiyle yükümlü sayılması için; Müslüman, akıllı, erginlik çağına ulaşmış, hür, borcu ve temel ihtiyaçları dışında hac için yeterli malî imkâna sahip ve bu ibadeti yerine getirecek vakte erişmiş olması şarttır. Bu şartlardan birini taşımayan kimseye hac farz olmaz.

Al-i İmrân suresinin 97. âyetinde haccın “gücü yetenlere” farz olduğu bildirilmektedir. Peygamberimiz (asm), “gücü yetmeyi” azık ve binit ile izah etmiştir. Bir sahâbînin, “Hac yapmayı farz kılan şey nedir?” şeklindeki sorusuna Peygamberimiz (asm), “Azık ve binit.” cevabını vermiştir.

Bir kimsenin asli ihtiyaçları, varsa borcu ve bakmakla yükümlü olduğu insanların nafakası dışında hacca gidip geleceği sürede kendisine yetecek kadar yeme, içme ve barınma giderleriyle yol parasına sahip olması şarttır. “Allah hiçbir insanı gücünün üstünde bir şey ile sorumlu tutmaz.” anlamındaki ayet de haccın ancak gücü yetenlere farz olduğunun delilidir.

Bir insana haccın farz olması için zekat verecek konuma gelmesi şart değildir. Borcu ve aile fertlerinin her türlü ihtiyacı dışında hacca gidip gelecek kadar parası, malı mülkü ve imkanı bulunan kimseye diğer şartları da taşıyorsa hac farz olur.

“Binit veya yol parasının bulunma” şartı, Mekke dışından gelenler için söz konusudur. Mekke ve civarında ikamet eden veya bir şekilde Mekke’ye ulaşabilen bir Müslüman, yürüyerek Arafat, Müzdelife ve Minâ’ya gidip gelmeye gücü yetiyor; meskeni, yetecek kadar yiyecek ve içeceği bulunuyorsa hac ile yükümlü olur.

İmam Malik’e göre Mekke dışında ikamet eden kimse, yürüyerek hacca gitmeye gücü yetiyor ve yolda yiyecek ve içeceğini kazanabiliyor ve diğer şartları da taşıyorsa, vasıta ve hazır parası olmasa bile kendisine hac farz olur.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet