Değerli kardeşimiz,

Yalnızca Hanbelilere göre deve eti yemek, her durumda abdesti bozar. Yenen et ister çiğ olsun ister pişmiş, ister bilerek yensin, isterse bilmeyerek. Bunun delili ise el-Berâ b. Âzib’in rivayet ettiği şu hadistir:

“Rasulullah (a.s.m)’a develerin eti hakkında soru sorulduğunda, söyle buyurdu: Ondan dolayı abdest alınız. Ona koyun eti hakkında soru sorulduğunda ise, ondan dolayı abdest alınmaz, diye buyurdu.”(1)

Ayrıca Üseyd b. Hudayr (r.a.) da “Develerin etinden dolayı abdest alınız, koyun etinden dolayı ise abdest almayınız.” hadisini rivayet etmektedir.(2)

Hanbelîler bununla ilgili olarak şu açıklamayı yaparlar:

Develerin etini yemekten dolayı abdest almanın vacip olması bir taabbuddur. Bunun sebebini aklen anlamak mümkün değildir. Bu hüküm etin dışındaki şeyler hakkında söz konusu olmaz. Meselâ, deve sütünü içmekten veya et suyunu içmekten, ciğerini, dalağını, hörgücündeki yağını, derisini, işkembesini ve benzeri sakatatını yemekten dolayı abdest almak vacip değildir.

Hanbelîlerin dışında kalan cumhur ise şöyle demektedir:

Deve eti yemekle abdest bozulmaz. Çünkü Hz. Câbir’den şu rivayet gelmiştir:

“Resulullah (a.s.m)’ın iki işten sonuncu uygulaması, ateşin değdiği şeylerden dolayı abdest almayı terketmek olmuştur.”(3)

Diğer taraftan deve de sair yiyecekler gibi yenen bir şeydir.

Tercih edilen görüş, cumhurun görüşüdür. Çünkü birinci asırdan sonra İslâm ülkesinin her bölgesindeki fakihler ateşin temas ettiği şeyleri yemekten dolayı abdestin vacip olduğuna dair emrin düşmüş olduğu üzerinde ittifak etmişlerdir. Hulafa-yı raşîdînin uygulamalarının da bu şekilde olduğu sahih rivayetlerle ortaya koymuştur. Hatta bizzat Hanbelîlerin kendileri, cumhurun kabul ettiği hadisi ele almış ve “Ateşin temas ettiği şeyleri yemekten dolayı abdestin bozulması söz konusu değildir.” demişlerdir.

Kaynaklar:

1. Müslim ve Ebu Dâvud rivayet etmişlerdir. Ayrıca Müslim ve Ahmed, Câbir b. Semura’dan, onun bir benzerini rivayet etmişlerdir ki, ikisi de sahihtir.
2. Ahmed rivayet etmiş, O ve Ishak sahih olduğunu belirtmişlerdir, ibni Mâce Abdullah b. Amr’dan buna benzer bir rivayet yapmıştır. Neylü’l-Evtâr, I, 216.
3. Tirmizî, Ebu Dâvud ve ibni Mace.

(Vehbe Zuhayli, İslam Fıkhı Ans. 1/200-201)

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet