Değerli kardeşimiz,

Cenaze namazı da dahil olmak üzere farz, vacip, sünnet ve müstehab bütün namazlar, ancak abdestli bir vaziyette kılınabilir. Su bulunmadığı, ya da bulunup da kullanmaya engel bazı hususlar mevcut olduğu zaman, onun yerine teyemmüm edilir ki, bu da abdest anlamında manevi bir temizlik ve silah sayılır.

Eğer hatalı olarak,”Cenaze namazı bir namaz olmaktan ziyade bir duadır, bu nedenle abdestsiz de kılınabilir.” diyenler varsa, namazın baştan sonuna kadar bir dua ve zikir olduğunu anlamayanlardır.

Beş vakitte kılınan namazın rukü ve secde yapılarak kılınmasını emreden din, cenaze namazının rükusuz ve secdesiz kılınmasını emretymiştir. Ama ikisini de namaz ismiyle anmış ve ikisi için de abdest bakımından aynı ameliyeyi istemiştir.

Namazın genel sıhhat şartları, cenaze namazı için de aynen geçerlidir. Dolayısıyla, cenaze namazının sahih olması için, Sünnî fukaha çoğunluğu, abdestli olmayı zorunlu görür. Yalnızca Şa’bî adlı Sünnî fakih, cenaze namazında taharet (abdest) şartını aramaz. Bu yaklaşıma göre, rükû ve secde bulunmadığından, cenaze namazına cenaze namazı değil, dua denilmesi uygun düşer. (bk. İbn Rüşd, Bidâyetü’l-Müctehid, 1/194, Türkçesi: Bidâyetü’l-Müctehid, 1/462-3, Beyan Yayınları) Aynı şekilde Caferî Mezhebi de ölüye namazda, hadesten ve necasetten taharet şartları ile diğer namaz şartlarını aramaz; ancak ihtiyat, namazdaki bütün durumların, cenaze namazında da gözetilmesidir.

Abdestsiz bulunulur da cenaze namazının kaçırılma endişesi varsa, Hanefi mezhebine göre, teyemmüm ederek cenaze namazı kılınabilir; diğer üç Sünnî mezhebe göre ise, cenaze namazı teyemmümle kılınmaz.

Bu bilgiler ışığında, “cenaze namazı abdestsiz de kılınabilir” görüşü, Sünnîler açısından makbul bir görüş değildir. Cenaze namazı, temelde ölüye bir dua niteliğinde olmakla birlikte, tıpkı diğer namazlar gibi aynı ciddiyetle ve aynı sıhhat şartları gözetilerek kılınmalıdır. Abdestsiz olunan durumlarda, ya hızlıca sembolik abdest ve gusül anlamında olan teyemmüm edilmeli, ya da cenaze namazı farz-ı kifaye olduğu için başka kılanlar bulunduğunda kenarda beklenmelidir.

(Vecdi AKYÜZ)

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet