Değerli kardeşimiz,

Mezhep, dini bir kavram olarak, kendi içinde tutarlı bir metot ve düşünce sistemine sahip itikadî ve ameli doktrin manasına gelir.

Mezhep imamlarının arasında bulunan usûl farklılıkları, doğal olarak hükümlerdeki farklılıkları ortaya çıkarmış ve her biri kendi sistematiği içerisinde tutarlı hükümler üretmiştir.

Bu sebeple Müslümanlar asırlar boyu, dini hayatlarında ve iç dünyalarında tutarlılık sağlamak için belli bir mezhebe bağlanmışlardır.

Belli bir fıkıh mezhebine bağlanmak dini bir zorunluluk olmayıp, kişinin dini hayatını yaşarken kolaylık ve kendi içinde tutarlılığının doğal bir sonucudur.

Bu çerçevede bir fıkıh mezhebinin bağlısı, kendi mezhebindeki bir görüşü uyguladığı zaman sıkıntı yaşayacak ve zorluk çekecekse, o sıkıntı ve zorluğu aşmak için, daima kolayına gelen hükümleri alarak dinin keyfiliğe dönüştürülmemesi, helal-haram meselelerinde ihtiyata riayet edilmesi vb. ilkelere riayet etmek kaydıyla, başka bir fıkıh mezhebinin hükmünü taklit edebilir, bunda mahzur yoktur.

Ancak başka mezheplerin hükümlerini taklit ederken, bir zaruret olmaksızın, keyfî olarak diğer mezheplerin sadece kolay hükümlerini almak ve mezheplerin görüşlerini sonuçta hiçbir fıkıh mezhebine uygun olmayacak bir biçimde birleştirmek, yani telfik samimi kulluk duygusuyla bağdaşmayacağı için uygun görülmemiştir.

Netice itibariyle; dini hükümlerin uygulanması hususunda müctehidlerin görüşlerine muhtaç olan bir kişinin bir müctehidin görüşünü doğru bulmaması hususu, ancak müctehidin hükmü vermedeki usülünü ve delillerini bilmesi ile mümkündür.

Bu usül ve delilleri bilmeyen bir kişinin “bir müctehidin görüşlerini doğru bulmuyorum”demesiilmi bir tutum değildir.

Bu itibarla Şafii mezhebine mensup bir kişinin herhangi bir zaruret olmaksızın mezhebin uygulamalarına riayet etmemesi yanlıştır.

Bununla birlikte böyle bir kişinin “uymuş olduğu imamın bazı görüşlerini doğru bulmadığını söylemesi” bu mezhebin belirlediği usule göre alacak olduğu abdesti ve guslü geçersiz kılmaz.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet