Değerli kardeşimiz,

Suffe Peygamberimiz (asm) döneminde sahabilerin ilim tahsilinde bulunduğu yerdi. Buradaki ilim tahsil edenlerle bizzat Pegamberimiz (asm) ilgilenmiştir. Halk da buradaki ilim tahsil eden talebelerin yeme içme ihtiyaçlarını karşılamaktaydılar.

Suffe; avlu, gölgelik gibi manalarda kullanılır. Mescid-i Nebevi’in avlu ve gölgeliğinde yatıp kalktıkları için orada kalan fakir ve bekâr muhacirlere “Ashâb-ı Suffe= Suffeliler” adı verilmiştir. Mescitteki Suffe’den önce bekâr ve kimsesiz muhacirler başka yerlerde de kalmışlardı. Onların değişik yerlerde kalması; ihtiyaçların karşılamasında zorluğa sebep oluyordu. Bu açıdan sayıları çoğalınca Mescid-i Nebevi’de bir araya getirildiler. Onların ibatesi/barınması için mescidin avlusu tahsis edildi, buranın üzeri hurma dallarıyla örtülerek gölgelendi. Böylece bir derece, yağmur, güneş ve soğuktan korunmak hedefleniyordu.

Kıblenin değişmesine kadar Suffe/sofa Mescid-i Nebevî’nin güney kısmındaydı. Kıble değişince kuzeyine alındı. Suffeliler bir bakıma geçici misafirler olarak algılandıkları için kendilerine “Edyâfu’l- İslam= İslam’ın Misafirleri” veya “Edyâfu’l- Müslimîn = Müslümanların Misafirleri” de deniyordu.

Ashâb-ı Suffe’nın Üyeleri:

– Bunlar; öncelikle bekârlar ve kimsesiz muhacirlerdi. Çünkü evli muhacirler evli ensarın yanına yerleştiriliyordu.

– Medine’de evleri olsa da bazı bekârlar Hz. Peygamber (asm)’den daha fazla yararlanmak için burada yatıp kalkabiliyorlardı. Abdullah b. Ömer buna örnek gösterilebilir.

– Arap kabilelerinden Müslüman olup Medine’ye hicret edenler de burada kalıyorlar ve İslamı öğrendikten sonra kabilelerine dönüyorlardı.

– Dışarıdan gelen heyet ve elçilerde burada misafir ediliyorlardı.

– Yani Suffe aynı zamanda bir misafirhane gibi de kullanılmaktaydı.

– Suffe’nin kadınlar bölümü de vardı. Buraya “Suffetu’n- Nisa = Kadınlar Sofası” deniyordu.

Suffe’den Ayrılma Şartları:

– Ölümle ayrılış.

– Medine’deki geçici ikametin bitmesiyle (Arap kabilelerinden Medine’ye gelenler ve heyetlerin durumu böyleydi).

– Evlenenler oradan ayrılmaktaydı. Hz. Peygamber orada kalan bekârların evlenmesine yardımcı oluyordu.

Suffe’nin Ortadan Kaldırılışı:

Hz. Peygamber (asm) döneminden sonra Suffe’nin orada ne şekilde devam edip etmediği açık ve kesin bilinmemektedir. Herhalde Hz. Ömer (ra) devrinde fetihlerle Müslümanlar zenginleşip kendilerine beytülmalden maaş bağlanınca Suffe’ye olan ihtiyaç ortadan kalkmış olmalıdır. Ayrıca Hz. Ömer (ra) ve Hz. Osman (ra) zamanında Mescid-i Nebevî genişletilince, Suffe mescit içinde kalmıştı.

Kaynaklar:

– Buhari, rikak, 17; Müsned, III515; Kettani, Teratib, I/448, 474, 476; Ebu Davud, Sünen, hudud, 12; Nesei sünen, kat’u’s- sârik, 4.

– Hamidullah, İslam Peygamberi, II/80.

(Geniş bilgi için bk.. Editör Vecdi AKYÜZ, Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadet’te İslam, I-VI, Beyan Yayınları, İstanbul 1994. IV, 385- 391)

İlave bilgi için tıklayınız: 

– ASHÂBU’S-SUFFE

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet